Gramy na Amstrad/Schneider CPC w Windows!

Amstrad_CPC464 Jeśli myślicie, że Amstrad CPC to mało popularny komputer, na którego było niewiele gier, to jesteście w błędzie. Był mało popularny w Polsce, bo go tu nie sprzedawano. Jednak na zachodzie Europy był to częsty komputer domowy. Sprzedano łącznie ponad 3 miliony egzemplarzy! Sam nigdy się nim wiele nie interesowałem właśnie dlatego, że był u nas tak rzadki i wiele o nim nie wiem, jednak jest to bardzo smakowity kąsek dla moich retrozapędów. Gdy już zacząłem się nim interesować, moim największym zaskoczeniem była grafika w wielu grach (nie wszystkich), która naprawdę nieźle się prezentuje i nie spodziewałem się, że może być aż tak dobra. Część gier wygląda jak żywcem wzięta z ZX Spectrum, a część prawie jak na Atari ST czy Amidze.

Bardzo krótko o samym Amstrad/Schneider CPC

cpc_winape_07_prehistorik_2

Prehistorik 2 na CPC. Prawda, że ładny, jak na komputer 8-bitowy?

CPC (czyli Colour Personal Computer) powstał w 1984 roku w Wielkiej Brytanii. Stworzony przez firmę Amstrad miał być konkurentem dla innych znanych 8-bitowców, jak Commodore 64, ZX Spectrum, MSX, czy ewentualnie dla małego Atari, które akurat już w Europie trochę wymierało.

Jest to komputer zbliżony do ZX jednak z małym turbodoładowaniem. Choć procesor ma bazujący na tym samym CPU – Zilog Z80 – to jednak jego pierwszy model potrafił już więcej niż ZX. Poza tym, podstawowym założeniem CPC miała być sprzedaż komputera wraz z wszystkim co niezbędne, żeby od razu pograć (tzw. out of the box) – w przeciwieństwie do innych, gdzie trzeba było dokupić akcesoria i podłączyć do telewizora. Komputer ten (pierwszy model 464) był sprzedawany z monitorem (kolorowym lub monochromatycznym) i wbudowanym magnetofonem w klawiaturę (zdjęcie powyżej). Późniejszy model 664 miał w zamian już stację dysków 3″, do której wkładało się bardzo niecodzienne dyskietki trzycalowe w prostokątnym kształcie.
cpc_3_inch_floppy_disks2

Choć z czasem powstało więcej modeli CPC, które miały coraz większe możliwości, to jednak konkurencja na rynku zmiotła go dość szybko, a firma Amstrad zajęła się w latach 90-tych elektroniką innego typu, porzucając komputery. Później próbowano nawet produkować modele przenośne, takie prawie laptopy, bliższe pecetom i z MS-DOS’em, ale i one nie przyjęły się na dobre.

Mimo, stosunkowo, krótkiej kariery, na CPC powstało naprawdę sporo gier, w tym niektórych wyłącznie dla tej platformy. Wiele znanych nam gier z C64, Amigi, czy PC powstawało często niewiele później na CPC. Były w tym tytuły tak znane, jak np. Prince of Persia, Turrican, czy Prehistorik, a nie wszystkie stworzono na Atari, czy C64 (przecież to wszystko półka ośmiobitowców).

Nazwa Schneider, którą pamiętam z dawnych czasopism, to ten sam komputer, co Amstrad, jednak sprzedawany na rynku niemieckim, austriackim i szwajcarskim. Były to jednakowe komputery, stąd często podawano te nazwy razem: Amstrad/Schneider CPC. Amstrad nie miał jak sprzedawać swoich komputerów w tych krajach, więc podpisał umowę z niemiecką firmą Schneider na sprzedaż komputerów CPC. Schneidery różniły się delikatnie wyglądem od Amstradów.

Jeśli zainteresował Was ten temat i chcecie dowiedzieć się więcej, odsyłam do angielskiej Wikipedii, gdzie o CPC napisane jest więcej i dokładniej. Nie widzę sensu, żebym przepisywał te wiadomości tutaj :). W polskiej Wikipedii niestety tekst jest dość ubogi.

Teraz ciekawsze

Ponieważ dawne czasy już minęły, dziś każdy z nas może pograć sobie na Amstradzie za darmo. W tym celu powstały emulatory i o tym chcę Wam dziś powiedzieć. Jeśli chcecie spróbować, to zachęcam gorąco, gdyż warto obejrzeć działanie komputera, który był w Polsce tak mało znany. cpc_winape_splashSą różne emulatory, ale znalazłem taki, który bardzo mi się podoba pod względem prostoty i sprawności działania, więc spróbuję w kilku krokach przedstawić Wam instrukcję, jak to zrobić, żeby szybko zainstalować sobie emulator Amstrad CPC i pograć na nim jak za dawnych lat.

Oczywiście emulatorów jest więcej, ale teraz skupię się tylko na jednym. Jeśli chcecie spróbować inne, to poniższy poradnik będzie przydatny tylko częściowo. Zajmiemy się teraz emulatoren WinAPE (Windows Amstrad Plus Emulator). Jak wynika z nazwy, WinAPE jest tylko dla Windows. Działa bez problemu nawet w Windows 10. Niestety dla innych platform (Linux, czy Android) emulatory CPC nie są mi znane i nie mogę na razie Wam pomóc w tej kwestii.

Skąd pobrać?

Oficjalna strona WinAPE to http://www.winape.net/
Na chwilę obecną najnowsza wersja emulatora to 2.0 Beta 2 i na niej bazuję swój opis. Wchodzimy na podstronę Downloads i pobieramy. Emulator jest całkowicie darmowy!

Jak zainstalować?

WinAPE jest tylko spakowany zipem. Wystarczy go rozpakować do dowolnego folderu. Pamiętajcie o rozpakowywaniu z podfolderami.

Jak uruchomić i poustawiać emulator

Emulator włączamy plikiem WinApe.exe i pierwsze, co powinniśmy ujrzeć po splash-screenie, to śliczne niebieskie tło z działającym od razu interpreterem BASIC. cpc_winape_01_basicTo już dobry znak – emulator działa. W zasadzie bez ustawień powinien funkcjonować, ale kto lubi dostosować wszystko pod siebie, to znajdzie ustawienia w menu Settings. Dość istotne ustawienia są w zakładce Display. Jest tu podział ustawień na wersję okienkową i pełnoekranową, czyli dostosowujemy ustawienia zależnie od tego, jak oglądamy całość. Zwracam uwagę na ustawienie w oknie DirectX Stretch, które po zaznaczeniu sprawia, że można dowolnie rozciągać okno (bez zachowania proporcji). Po wyłączeniu tego do dyspozycji pozostaje tylko Half Size Display, czyli mamy dwa rozmiary okna i pełny ekran. Włączenie PAL Emulation sprawi, że ekran nieco się rozmyje, udając obraz monitora CRT. Bardzo to zgrabnie wygląda i mnie pasuje. Na koniec włączcie sobie On-Screen Drive LED i show Drive Cylinders, to na dolnym pasku będzie widać działanie stacji dysków. Przydatne, żeby wiedzieć, czy trwa właśnie wczytywanie.cpc_winape_02_settings

W zakładce Memory można wybrać ile pamięci ma emulowany CPC. Całościowe ustawienia dotyczące różnych modeli komputera znajdziecie w górnym comboboxie podpisanym Profile.

Input pozwoli na ustawienie mapowania klawiatury i joysticka.

Z grubsza tyle. Resztę pozostawiam ciekawskim i zaznajomionym z tematem. Dodam jeszcze, że u mnie joy działał od kopa, nie trzeba było się o niego martwić. Emulator sam sobie go wykrywa i działa wyśmienicie w grach.

Skąd wziąć gry

Na pewno stron z grami jest pełno. Na pewno też będą się z czasem zmieniały. Obecnie polecam jedną stronę, z której sam się zaopatrzyłem:
FreeRoms: http://www.freeroms.com/amstrad_cpc.htm
Niestety trzeba uważać przy pobieraniu gier, których jest tu pokaźna liczba. Gdy wciśniemy w link do pobrania gry, otwiera się nowa podstrona, która każe czekać kilka sekund na link i wyświetla reklamę. Nad licznikiem czasu link Download nie pobierze nam wybranej gry tylko jakiś inny syf, jeśli licznik wcześniej nie dojdzie do zera. Dopiero wtedy pojawia się link bezpośredni do pliku z grą (Direct Download). Korzystajcie z niego. Pobiera grę w zipie i to wystarczy.

Pobrane gry należy rozpakować w dowolnym folderze na dysku. Pliki z grami mają zwykle rozszerzenie dsk i są to obrazy dyskietek dla CPC. Emulator otwiera też pliki z rozszerzeniem dsc i arc. Osobiście takich jeszcze nie widziałem.

Jak uruchomić gry

A teraz najciekawsze! W emulatorze trzeba zamontować dyskietkę w stacji. Robimy to klawiszem F2 lub opcją z menu File>Drive Setup. Otwiera się małe okno:

cpc_winape_03_disc_setupNa prawo od pola Format trzeba wcisnąć przycisk Open i wybrać plik z obrazem dyskietki. Następnie wcisnąć OK. Okno się zamknie.

Trzeba uruchomić grę. Najlepiej wpisać (normalnie, pod Ready) polecenie

cat

które wylistuje pliki z dyskietki:

cpc_winape_04_catcpc_winape_06_cat_terraW powyższym przykładzie na dyskietce znajduje się tylko jeden plik, więc sprawę mamy łatwą. Trzeba go uruchomić. Czasem plików jest więcej i należy wybrać właściwy sugerując się nazwą. Pozostaje intuicja :).

Aby załadować i uruchomić grę trzeba wpisać polecenie:

run "tempest.bin"

To w wersji eleganckiej, bo da się mniej elegancko i krócej, np. tak:

run"tempest

Pewnie szybko zauważycie, że w czasie pisania zamiast cudzysłowu pojawi się znak plusa. CPC ma inny układ klawiatury. Zamiast bawić się w mapowanie po prostu zapamiętajcie, że cudzysłów jest tam, gdzie miał go też Atari, czyli shift+2.

Po krótkiej chwili gramy!

cpc_winape_05_tempestTempest na CPC! 😀 Prawda, że łatwe?

Często zdarza się, że grę uruchamia plik z rozszerzeniem BAS, co mogłoby sugerować, że gra jest w BASICu. Nie jest to prawda, to tylko jakiś rodzaj loadera z BASICa. Stąd często gry uruchamiane są takimi właśnie plikami, np.: TERRA.BAS.

Niektóre gry uruchamia się nieco inaczej, więc należy znać wszystkie sposoby. Często po włożeniu dyskietki wystarczy wpisać:

run "disc"

lub

run "disk"

Niektóre gry uruchamiają się z boot sectora dyskietki i wówczas należy je uruchomić wpisując w BASICu polecenie:

|cpm

Zwracam uwagę na pierwszy znak pipe (pionowa kreska), który na CPC uzyskacie wciskając shift+[.

Zdarza się też pobrać z sieci obraz taśmy zamiast dyskietki. Takie pliki mają zwykle rozszerzenie cdt i wczytuje się je w inny sposób:

Z menu File wybieramy opcję Tape>Show Tape Control. Otwiera się małe okno z obsługą taśmy. Przycisk Open pozwoli wybrać plik z obrazem taśmy:

winape_tape_controlResetujemy Amstrada (ctrl+F9), a następnie wpisujemy polecenia:

|tape

i

run""

Rozpoczyna się ładowanie gry. Trochę to potrwa i można grać!

Podstawowa obsługa emulatora

Najważniejsze skróty klawiszowe (niektóre wspomniałem już wyżej, ale podaję jeszcze raz):

  • F2 – wybór obrazu dyskietki
  • ctrl+F9 – reset
  • ctrl+shift+F9 – zimny reset
  • F10 – tryb pełnoekranowy lub okienkowy
  • shift+F4 – dziesięciokrotne przyspieszenie działania CPC
  • shift+F3 – powrót do normalnej prędkości
  • F7 – zatrzymuje działanie CPC, przy okazji otwierając okno debuggera; jeśli gra nie pozwala na pauzowanie, można z tego skorzystać
  • F9 – wznowienie działania zapauzowanego CPC

Najważniejsze komendy wpisywane w BASICu:

  • cat – lista plików na dyskietce
  • run „filename.ext” – załadowanie i uruchomienie programu
  • |cpm – rozruch z dyskietki i uruchomienie programu, jeśli obraz dyskietki na to pozwoli
  • |tape [enter], run”” [enter] – dwie kolejne komendy, które pozwolą rozpocząć ładowanie gry z obrazu taśmy

Możliwe jest też uruchamianie emulatora z parametrami z linii poleceń, dzięki czemu otwiera się on z wybranym obrazem dyskietki, z której od razu może załadować grę. Np.:

WinAPE "Gryzor (UK) (1987).dsk" /a:gryzor

uruchomi emulator z obrazem gry Gryzor o nazwie „Gryzor (UK) (1987).dsk” i uruchomi z niej plik gryzor. Ze względu na spacje w nazwie pliku dodałem cudzysłowy. Zauważyłem tylko, że emulator wówczas usilnie dopisuje do nazwy pliku z obrazem dyskietki folder „disc”. Gdybyście mieli problem z otwarciem obrazu w ten sposób, sprawdźcie po włączeniu emulatora ustawienia stacji dysków (F2) jaka ścieżka do pliku dsk jest podana.

Więcej informacji, pomocy itd znajdziecie na stronie WinAPE

Jeśli macie pytania, to piszcie w komentarzach poniżej. Spróbuję odpowiedzieć, jeśli dam radę :).

Otagowano , , , , , , , , , .Dodaj do zakładek Link.

O GadZombiE

Zajrzyj na stronę "O mnie i o stronie".

2 odpowiedzi na „Gramy na Amstrad/Schneider CPC w Windows!

  1. thorn_pl komentarz:

    Byłem szczęśliwym posiadaczem Amstrad Schneider CPC464. Stare dobre czasy 🙂

  2. Janek komentarz:

    łza w oku się kręci jak się widzi takie gry… czekało się 10 minut aż gra się w kasety wgra… wcześniej trzeba było kasetę ustawić na odpowiednie miejsce 🙂

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.